Wet DBA
De VAR verdwijnt per 1 mei 2016 en wordt vervangen door goedgekeurde modelovereenkomsten van de belastingdienst. De Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties verandert de wijze waarop de belastingdienst omgaat met het beoordelen van de inhoudingsplicht ten aanzien van met name zzp-ers. Wat verandert er?
VAR
De Zelfstandige zonder personeel, kortweg ‘zzp-er’, is de afgelopen jaren bekend geraakt met de verklaring arbeidsrelatie (VAR) van de belastingdienst. Door het invullen van een eenvoudig formulier kreeg de zzp-er een VAR van de belastingdienst, waarmee zijn opdrachtgever(s) gevrijwaard werden van eventuele naheffingsclaims indien achteraf zou blijken dat er een inhoudingsplicht bestond omdat de opdracht- toch een arbeidsovereenkomst was of daarmee werd gelijkgesteld. Let wel: de zzp-er was niet gevrijwaard en kon later toch aangeslagen worden als ware er een dienstbetrekking.
DBA
Dit systeem is per 1 mei 2016 verdwenen met de Wet DBA. Er komt een systeem voor in de plaats van door de belastingdienst goedgekeurde en gepubliceerde modelovereenkomsten. Indien de opdrachtgever en -nemer gebruik maken zo’n modelovereenkomst dan wordt de relatie in principe niet aangemerkt als een dienstbetrekking. Echter, indien de feitelijke situatie afwijkt van de situatie zoals deze volgt uit de modelovereenkomst, dan is het niet langer zo dat alleen de opdrachtnemer een risico loopt: als het omstandigheden betreft die in de invloedsfeer van de opdrachtgever liggen dan gaat de naheffingsaanslag richting opdrachtgever. dat gaat dan bijvoorbeeld om de mogelijkheid voor de opdrachtnemer om zich vrij te laten vervangen en het vaststellen van vakantie en werktijden.
Transitiefase
De wet treedt per 1 mei 2016 in werking, maar de belastingdienst heeft aangegeven dat hij tot 1 mei 2017 terughoudend zal handhaven. De belastingdienst gaat deze periode gebruiken voor voorlichting en het opbouwen van een database van goedgekeurde modelovereenkomsten. Zzp-ers en hun opdrachtgevers dienen deze periode te gebruiken om hun arbeidsrelatie zodanig vorm te geven dat buiten een (fictieve) dienstbetrekking wordt gewerkt. Doen zij dat niet, en maken zij geen gebruik van een modelovereenkomst en dragen zij geen loonheffingen af, dan kan de belastingdienst wel ref optreden.
Fictief dienstverband
Bepaalde arbeidsrelaties worden gelijkgesteld met een arbeidsovereenkomst. Het is dus mogelijk dat een arbeidsrelatie volgens de in de jurisprudentie uitgewerkte regels aangemerkt dient te worden als een opdrachts- en niet als een arbeidsovereenkomst, maar toch onderworpen is aan loonheffingsplicht: een zogenaamd fictief dienstverband. Bij de meest voorkomende fictieve dienstverbanden bestaat een uitzondering voor ondernemers. De zzp-er moet dan dus aantonen of hij een ondernemer is. De belastingdienst heeft daar een tool voor ontwikkeld.
Lees meer over de Wet DBA op de site van de belastingdienst.